Untitled 1
गिणगिणे बुवांचा उपदेश आणि अजपा
अजपा योग ही अति प्राचीन साधना पद्धती आहे. जणू समस्त योगसाधनांचा मुकुटमणीच.
हंसः अथवा सोहं हा अजपा साधनेचा मूलमंत्र.
अर्थात हा मंत्र अन्य मंत्रांप्रमाणे जपायचा नसून तो योगमार्गी ध्यानात्मक पद्धतीने
अनुसंधान ठेवण्याचा मंत्र आहे. या मंत्राची विशेषतः अशी की तो स्वयंसिद्ध मंत्र
आहे. दयाघन परमेश्वराने तो मानवाला स्वतःच्या उद्धारासाठी प्राणशक्तीच्या
माध्यमातून प्रदान केलेला आहे.
अजपाच्या मुलमंत्राचा सुलभ भाषेत अर्थ आहे - "मी आणि ते ईश्वरीतत्व एकच
आहे".
नुकताच २५ फेब्रुवारी २०१९ रोजी शेगावच्या श्री गजानन महाराजांचा प्रकट दिन
संपन्न झाला. वृत्तीने दिगंबर अवधूत असणाऱ्या गजानन महाराजांच्या तोंडी नेहमी एक
मंत्र खेळत असे - गण गण गणांत बोते. गजानन महाराज हा मंत्र नेहमी
गुणगुणत असत. त्यामुळेच त्यांना गिणगिणे बुवा असे नाव पडले. या मंत्राचा सोप्या
भाषेत अर्थ सांगायचा तर तो असा आहे - हे जीवा, शिवतत्व तुझ्या हृदयातच वास करत आहे.
जीव आणि शिव एकच आहेत. हे ऐक्य जाणून घे. जर गजानन महाराजांच्या या प्रिय मंत्राचा अर्थ सूक्ष्मपणे जाणला तर असं
लक्षात येईल की तो सोहं अनुभूतीच प्रतिपादित करत आहे. जीव आणि शिव किंवा जीवात्मा
आणि परमात्मा भिन्न नसून एकच आहेत. आत्मा कर्माने बद्ध झाल्याने जीवावस्था प्राप्त
झाला आहे. कर्मबंधन दूर होताच, अज्ञान दूर होताच तो त्याच्या शाश्वत शिव
स्वरूपात आहेच. ही अनुभूती तुम्ही प्रत्यक्ष घ्या असच श्री गजानन महाराजांना
सांगायचे आहे.
वेगवेगळ्या सत्पुरुषांची शिकवण आणि त्यांनी प्रतिपादित केलेले मार्ग जरी वरकरणी
वेगवेगळे भासत असते तरी ते शेवटी एकाच उद्दिष्टाप्रत नेऊन सोडतात. अजून एक उदाहरण देतो
म्हणजे कदाचित नीट समजेल. धनकवडीच्या श्री शंकर महाराजानी समाधी घेतल्यानंतर काही
वर्षांनी त्यांचे एक निस्सीम भक्त बाबुराव रुद्र यांना दर्शन दिले. या भेटी दरम्यान
त्यांनी रुद्रांना काही काव्यपंक्ती ऐकविल्या (संदर्भ: श्रीशंकर गीता, अध्याय १६).
त्यातील एक पंक्ती अशी होती -
मुझे वोही जानता है || जो खुद को समझता है ||
आता स्वतःला ओळखणे म्हणजे काय तर जीव आणि शिव एक आहेत यांची अनुभूती घेणे. हाच
आत्मसाक्षात्कार. हीच ज्ञान प्राप्ती. श्री शंकर महाराजांना भक्त शंकराचा अवतार
मानतात. थोडक्यात महाराजांचे मूळ स्वरूप जाणण्याचे सामर्थ्य त्यालाच प्राप्त होते
ज्याला हा जीव-शिव अभेदभाव उमगलेला आहे. अन्य पर्याय नाही. ह्या काव्यपंक्तीतून
अजपाचा सोहं भावच ध्वनीत झालेला आहे.
अजपाचा जयघोष, गिणगिणे बुवांचा मंत्रोपदेश आणि शंकर महाराजांच्या काव्यपंक्ती
यात वरकरणी भिन्नता वाटली तरी अंतरंगी एकच शिकवण आहे. भौतिक गोष्टींसाठी सत्पुरुषांची उपासना अनेकजण करतात परंतु "सोहं" बोध व्हावा
म्हणून फारच थोडे प्रयत्नशील असतात.
असो.
सर्व सुजाण वाचक जीव-शिव ऐक्याची गुरुकिल्ली प्राप्त करण्यासाठी अग्रेसर होवोत या सदिच्छेसह लेखणीला विराम देतो.
हा लेख कॉपीराईट कायद्यांतर्गत सुरक्षित आहे. कृपया कोणत्याही प्रकारे पुनर्मुद्रित करू नये.
प्रिय वाचकांनो,
गेली अनेक वर्षे आम्ही आमच्या वेब साईटच्या माध्यमातून योग-अध्यात्म विषयक लेखन प्रसिद्ध करत आहोत.
आम्ही कोणालाही आमचे लेखन अन्यत्र पुनर्मुद्रित करण्याची किंवा वापरण्याची परवानगी दिलेली नाही.
तरीही काही लोकांनी आमचे लेखन अन्यत्र (उदा. फेसबुक पेज, व्हॉटस अॅप, ब्लॉग वगैरे) प्रकाशित केल्याचे आमच्या निदर्शनास आले आहे.
मूळ लेखकाचे नाव आणि या वेब साईटचा दुवा देण्याचे सौजन्यही त्यांनी दाखविलेले नाही.
काहींनी तर आमचे लेखन आपल्या स्वतःच्या नावे प्रसिद्ध केले आहे.
या लोकांनी केलेले हे साहित्य चौर्य अर्थातच निंदनीय आणि खेदजनक आहे.
योग्य वेळ येताच भारतीय कायदा आपले कार्य करेलच परंतु आम्ही आमच्या सुजाण वाचकांना हे सूचित करू इच्छितो
की त्यांनी अशा साहित्य चोरांपासून सावध रहावे.
अशा लोकांशी आमचा कोणत्याही प्रकारचा संबंध नाही. ही वेब साईट हे आमचे लेखन प्रसिद्ध होण्याचे एकमेव अधिकृत स्थान आहे.
आम्ही अन्य कोणालाही आमचे लेखन प्रसिद्ध करण्याची किंवा वापरण्याची परवानगी दिलेली नाही.
धन्यवाद.
~ वेब टीम