|
तन्मे मनः शिवसंकल्पमस्तु |
|
सर्व योगाभ्यासी वाचक आपापल्या आवडीच्या श्रावणातील उपासनेमध्ये नक्कीच व्यग्र असणार. उपासना म्हटली की ती तीन प्रकारची असू शकते - नित्य, नैमित्तिक आणि काम्य. आपल्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग बनलेली ती नित्य उपासना. तुमच्यापैकी अनेकजण रोज नेमाने जप, स्तोत्रपाठ, ध्यान-धारणा वगैरे करत असतील ती सगळी उपासना नित्य उपासना झाली. काही उपासना ह्या विशिष्ठ प्रसंगी केल्या जातात. |
|
Posted On : 03 Aug 2020 |
|
|
भगवान शंकराच्या अष्ट संहारमूर्ती |
|
निरनिराळ्या देवी-देवतांनी असुरांचा आणि दुष्टांचा संहार करणे ही पौराणिक काळातल्या साहित्यात हमखास आढळणारी गोष्ट. ज्याचे प्रधान कर्मच मुळी संहार आहे तो भगवान शंकरही त्याला अपवाद नाही. शिवपुराणात आणि भगवान शंकराशी संबंधित साहित्यात अशा प्रकारच्या विपुल कथा आपल्याला आढळतात. या सर्व कथांमधील आठ संहाराचे प्रसंग विशेष महत्वाचे मानले जातात. दक्षिणेत विशेषतः तामिळनाडू प्रदेशात तर या प्रसंगाना समर्पित असलेली भगवान सदाशिवाची "संहारमूर्ती" स्वरूपातील मंदिरे आहेत. |
|
Posted On : 27 Jul 2020 |
|
|
श्रावणातील अजपा जप |
|
पुढील आठवड्यात आपल्याकडे श्रावण मास सुरु होत आहे. एकूणच या काळात बरेच सण येत असले तरी श्रावण खऱ्या अर्थाने भगवान शंकराचा महिना आहे. श्रावणातील शिवोपासनेची लज्जत काही औरच असते. तसं कोरड्या तर्काने बघायचं झालं तर कोणत्याही देवतेच्या भक्ती करता, उपासने करता कोणत्या मुहूर्ताची गरज नसते. मनात श्रद्धा आणि भक्ती असली की झाले. एका तोंडाने म्हाणायचे की परमेश्वर सदासर्वकाळ सृष्टीच्या कणाकणात ओतप्रोत भरलेला आहे आणि दुसऱ्या तोंडाने म्हणायचं की अमुक एका महिन्यात तो लवकर प्रसन्न होतो. वरकरणी हा विरोधाभास वाटणे स्वाभाविक आहे. |
|
Posted On : 13 Jul 2020 |
|
|
गुरुपौर्णिमेच्या निमित्ताने... |
|
आज ५ जुलै २०२० रोजी गुरुपौर्णिमा आहे. आधुनिक काळात गुरुचे आणि शिष्यांचे स्वरूपही बदलले आहे. आधुनिक विज्ञान आणि तंत्रज्ञानामुळे भौतिक ज्ञानाची व्याख्या आणि कक्षा विस्तारित झाली आहे. ज्ञान जतन करण्याचे आणि प्रसारित करण्याचे अनेकानेक प्रकार आज उपलब्ध झालेले आहेत. आधुनिक भोगवादी जीवनशैलीचा प्रचंड रेटा सर्वच स्तरांवर सहन करावा लागत आहे. अशा वेळी गुरु-शिष्य स्वरूप आणि संबंध यांत कालसापेक्ष बदल न घडतील तरच नवल. |
|
Posted On : 05 Jul 2020 |
|
|
योगसाधनेला पोषक सहा गुण |
|
कोण्या एका गावात एक सोनार आपल्या पत्नी आणि मुलांसह रहात होता. एक दिवस नेहमी प्रमाणे तो आपल्या दैनंदिन कामकाजात व्यग्र होता. दुपारच्या जेवणाच्या वेळी काही निवांत क्षण अनुभवत असतांना जणू चमत्कार घडला. त्या सोनाराची जीभ अचानक उचलली गेली आणि टाळूला घट्ट चिकटली आणि त्याला खेचरी मुद्रा लागली. डोळे उफराटे होऊन शांभवी मुद्रा लागली. तो देहभान विसरला. |
|
Posted On : 15 Jun 2020 |
|
|
अजपा साधकांसाठी पंचीकरण रहस्य |
|
म्हणता म्हणता पावसाळा येऊन ठेपला आहे. उकाडा कमी होऊन हवामान जरा सुखकारक बनले आहे. पहाटे-पहाटे पक्ष्यांची ऐकत राहावीशी वाटणारी किलबिल आता कानावर पडू लागली आहे. थंड पावसाळी हवेची हवीहवीशी वाटणारी झुळूक शरीर-मन सुखावून जात आहे. |
|
Posted On : 08 Jun 2020 |
|
|
योगक्रिया युक्त साधकालाच सफलतेची प्राप्ती |
|
आपण जेंव्हा एखादे कार्य हाती घेत असतो तेंव्हा आपल्या मनात काहीतरी उद्दिष्ठ असते. त्या उद्दिष्ठाच्या पुर्तीकडे लक्ष ठेऊन आपण ते कार्य करत असतो. मधून मधून आपण त्या कार्याचे अवलोकन करत असतो आणि ठरवलेल्या उद्दिष्ठाच्या आपण किती जवळ पोहोचलो आहोत किंवा भरकटले आहोत त्याची चाचपणी करत असतो. सर्वसामान्य भौतिक गोष्टींच्या दृष्टीने हा प्रकार ठीक आहे कारण बहुतेक वेळा आपल्याला आपले उद्दिष्ठ नीट माहित असते. |
|
Posted On : 25 May 2020 |
|
|
संचित पापांचा नाश करणारी नादानुसंधान साधना |
|
भारतीय अध्यात्माचा विषय म्हटला की त्यात पाप आणि पुण्य या संकल्पना हमखास आढळतात. अनेक प्राचीन ग्रंथांतून या संकल्पनांचा उहापोह केलेला आढळतो. पाप म्हणजे नक्की काय आणि पुण्य म्हणजे नक्की काय हा एक वेगळ्या चर्चेचा विषय होऊ शकेल. अर्थात येथे आपल्याला अशा कोणत्याही चर्चा-चर्वणात जायची गरज नाही. आपापल्या मनात पाप आणि पुण्य यांच्या ज्या काही संकल्पना आहेत त्यांच्या अनुषंगाने एक गोष्ट मात्र सर्वांनाच करावीशी वाटत असते ती म्हणजे पापांचा समूळ नाश. पापांचा नाश आणि पुण्यांची वृद्धी ही सुखाला कारक ठरणारी गोष्ट असल्याने पुण्यकर्म करण्याबरोबरच जाणते-अजाणते पणी जे पापाचरण घडले आहे त्याचे काही ना काही उपायांनी क्षालन करावे अशी प्रत्येक अध्यात्म साधकाची इच्छा असते. |
|
Posted On : 18 May 2020 |
|
|
स्थूल, सूक्ष्म, कारण देहातील अजपा स्पंद |
|
अजपा साधना ही वरकरणी जरी अतिशय साधी आणि सोपी क्रिया वाटत असली तरी या क्रियेमध्ये अंतरंगात खोल बुडी मारून तेथील ज्ञानरुपी मोती मिळवण्याचे सामर्थ्य आहे. मानवी पिंडा द्वारे घडणाऱ्या श्वासांचे अनुसंधान म्हणजे अजपा अशी उथळ व्याख्या करून चालणार नाही. साधनेच्या सुरवातीच्या काळात भौतिक पिंडाच्या दृष्टीने जरी ही व्याख्या बरोबर असली तरी जसजशी साधना दृढ होत जाते तसतशी अजपाची व्याप्ती किती मोठी आहे ते तुमच्या ध्यानी येईल. |
|
Posted On : 04 May 2020 |
|
|
बिझी लोकांसाठी अजपाचे विशेष लघु आवर्तन |
|
आधुनिक काळातील बहुतेक लोकांची जीवनशैली ही अत्यंत धकाधकीची आणि व्यस्त झालेली आहे. स्वतःसाठी दोन-पाच मिनिटेही काढणे लोकांना अवघड झाले आहे. अहोरात्र कशाततरी "बिझी" राहायचे हा संदेश आधुनिक जीवनशैलीने मानवी मनावर जणू गोंदवलेला आहे. त्यामुळे सध्या गंमत काय होते आहे पहा. एरवी माणसं तथाकथित "बिझी" पणाच्या ओझ्याखाली दैनंदिन जीवनाचे गाडे ओढत असतात. |
|
Posted On : 20 Apr 2020 |
|
